डोळ्यांचा नंबर तपासताना समोरच्या वेगवेगळ्या आकारातील ओळींमधील सर्वांत लहान आकारातील शेवटची ओळ स्पष्टपणे दिसणे नियमानुसार आवश्यक आहे. संबंधित युवकाला तिरळेपणा, रंग आंधळेपणा आणि रात आंधळेपणा नसणेही आवश्यक आहे. जनुकीय व्याधी असलेल्या रंग आंधळेपणामुळे सर्वसामान्यांना दिसणारा रंग हा रंग आंधळेपणा असलेल्या व्यक्तीला वेगळा भासतो. त्यामुळे अशा व्यक्तींना रंगाबाबत इतरांना माहिती देण्यात किंवा त्याचा अर्थ लावण्यात बदल होतो, जो इतर सामान्यांसाठी चुकीचा ठरतो.
छत्रपती संभाजीनगर : पोलिस भरतीत अनेक युवक धावण्यासह वेगवेगळ्या शारीरिक क्षमता आणि कसोट्यांसाठी पात्र ठरतात; परंतु नंतरच्या वैद्यकीय तपासणीत कधी चष्म्याच्या नंबरमुळे, कधी रंग आंधळेपणामुळे, तर कधी तिरळेपणामुळे अपात्र ठरतात. त्यामुळे दोन-दोन, तीन-तीन वर्षे अगदी झोकून देऊन घेतलेली मेहनत व करिअरचा सगळ्यात महत्वाचा कालावधी वाया जातो. असे किमान तीन ते चार युवक दर आठवड्याला घाटीत अपात्र ठरत असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. त्यामुळे अशा भरतीत सहभागी होण्यापूर्वीच डोळ्यांची तपासणी करुन घेतली तर अनेकांची अनेक वर्षे वाचू शकतील. त्याचवेळी किरकोळ केसेसमध्ये वेळीच उपचार-शस्त्रक्रियेद्वारे दृष्टिदोष दूर होऊन काहींचा पात्र ठरण्याचा मार्ग मोकळा होऊ शकतो, याकडे तज्ज्ञांनी लक्ष वेधले आहे.
अनेक युवक पोलिस भरतीत सर्व कसोट्यांवर उरतात आणि असे युवक शारीरिकदृष्ट्या पात्र ठरतात. त्यानंतर निवड झालेल्या युवकांची वैद्यकीय तपासणी होते आणि याच वैद्यकीय तपासणीत अनेक युवक डोळ्यांच्या तपासणीत अपात्र ठरतात. काहींना चष्म्याचा नंबर असतो, काहींना तिरळेपणा असतो, काहींना रंग आंधळेपणा, तर काहींना रातआंधळेपणा असतो. या दोषांमुळे शेवटी निवड झालेले युवक अपात्र ठरतात. याचा परिणाम म्हणून अनेकांना नैराश्य येते, तर स्वप्न भंगल्यामुळे अनेकांचा हिरमोड होतो. दृष्टीसंदर्भातील पात्रतेबाबत पोलिस भरतीत सहभागी होणाऱ्या बहुसंख्य युवकांना याची माहितीच नसते, असेही समोर येत आहे.
यातील अनेक युवक ग्रामीण भागातील असल्याने त्यांच्यापर्यंत याविषयीची माहिती पोहोचत आणि आणखी महत्त्वाचे म्हणजे विविध प्रशिक्षण संस्थेतून याची माहिती संबंधित युवकांपर्यंत ठळकपणे पोहचवली जाते किंवा नाही, याविषयीही शंका आहे. त्यामुळेच थेट अपात्र ठरवल्यानंतरच बहुतेकांना दृष्टीसंबंधीच्या नियमांबाबत कळते. पोलिसांसाठी लागणाऱ्या पात्रतेनुसार, संबंधित युवकाला पूर्ण दृष्टी असणे अनिवार्य आहे, ज्याला वैद्यकीय भाषेत ‘सिक्स बाय सिक्स व्हिजन’ असेही म्हटले जाते. डोळ्यांचा नंबर तपासताना समोरच्या वेगवेगळ्या आकारातील ओळींमधील सर्वांत लहान आकारातील शेवटची ओळ स्पष्टपणे दिसणे नियमानुसार आवश्यक आहे. संबंधित युवकाला तिरळेपणा, रंग आंधळेपणा आणि रात आंधळेपणा नसणेही आवश्यक आहे. जनुकीय व्याधी असलेल्या रंग आंधळेपणामुळे सर्वसामान्यांना दिसणारा रंग हा रंग आंधळेपणा असलेल्या व्यक्तीला वेगळा भासतो. त्यामुळे अशा व्यक्तींना रंगाबाबत इतरांना माहिती देण्यात किंवा त्याचा अर्थ लावण्यात बदल होतो, जो इतर सामान्यांसाठी चुकीचा ठरतो.
पोलिसांच्या दैनंदिन कामात किंवा तपासात फटका बसू शकतो. अशीच स्थिती रातआंधळेपणाची आहे, याकडे घाटीच्या नेत्ररोगशास्त्र विभागप्रमुख डॉ. अर्चना वरे यांनी लक्ष वेधले. जन्मलेल्या १०० मुलांमागे ८ मुलांमध्ये रंगाधळेपणा असतो. रंगांधळेपणावर किंवा रातआंधळेपणावर सध्या तरी उपचार नाहीत, असे घाटीतील नेत्ररोगशास्त्र विभागाचे सहयोगी प्राध्यापक डॉ. तपन जक्कल यांनी सांगितले.
याच पोलिस भरतीत निवड झालेला पिसादेवी परिसरातील एका २६ वर्षीय युवकाला डोळ्यांच्या तपासणीसाठी घाटीतील नेत्ररोग विभागात पाठवण्यात आले होते. त्याच्यात रंगांधळेपणा आढळून आला आणि तो अखेर अपात्र ठरला. अपात्र ठरेपर्यंत असे काही नियम असतात, याविषयी तो अनभिज्ञच होता, असाही अनुभव डॉ. जक्कल यांनी ‘मटा’शी बोलताना विषद केला.
